آیا مناره شمس تبریزی شهرستان خوی فرو خواهد ریخت ؟
مدیریت - بازاریابی- گردشگری- توسعه شهری
سید سجاد اسبقی- کارشناسی ارشد MBA دانشگاه تبریز
درباره وبلاگ


سیدسجاداسبقی کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی(گرایش بازاریابی بین الملل) سلام بر دوستان عزیز این وبلاگ با هدف تبادل اطلاعات در زمینه مدیریت - بازاریابی - گردشگری در خدمت کلیه دوستان خواهد بود.کاش می دانستید که زندگی با همه وسعت خویش محفل ساکت غم خوردن نیست حاصلش تن به قضا دادن و پژمردن نیست زندگی خوردن و خوابیدن نیست زندگی حس جاری شدن است زندگی کوشش و راهی شدن است امیدوارم از راهنمائی دوستانی که دستی به قلم دارند بی نصیب نمونم. نیستم محتاج نگاهی که بلغزد بر من خودم هستم و تنهایی و یک حس غریب که به صد عشق و هوس می ارزد.... .هر کس به چیزی تبدیل می شود که بدان عشق می ورزد.اگر سنگی را دوست داشته باشد سنگ می شود اگر هدفی را دوست بدارد ،به آن هدف تبدیل می شوداگر به فردی عشق ورزد آن فرد می شود اگر به خدا عشق بورزد خدایی می شود وحال انتخاب با ماست .
آخرین مطالب
نويسندگان
مناره شمس تبریزی در محله ای به همین نام در شهر تاریخی خوی واقع شده و با شماره 966 و در سال 1344 شمسی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت آثار ملی رسیده است . این مناره بیش از 17 متر ارتفاع دارد و بر روی پایه ای

به قطر حدود 5/3 متر ساخته شده است . از نظر تکنیکی و استاتیکی جزو تیرهای موسوم به یک سر درگیر به شمار می آید یعنی تنها از قسمت پایه به زمین متصل است . قدیمی ترین تصاویر عکاسی موجود از این مناره  مربوط به دوره قاجاریه  و سال 1297 هجری قمری  بوده و آنرا در داخل باغ مشجری موسوم به باغ شمس دنبلی نشان میدهد .

قدیمی ترین تصاویر مناره را در داخل باغی نشان میدهد

سفرنامه های مختلفی در خصوص بازدید جهانگردان از این محل پرداخته شده که از آن جمله میتوان به سفرنامه منشی سفیر انگلیس ژاک موریه در اوائل محرم 1228 هجری قمری برابر با ژوئن سال 1813 میلادی  اشاره کرد وی پس از بازگشت به پاریس سفر نامه خود را در سال 1818 میلادی به چاپ رساند و در صفحه 218 در خصوص این بازدید مینویسد " بعد از ظهر یکی از روزهای اوائل ژوئن به دیدن کله مناره رفتیم که بفرمان شاه اسماعیل اول صفوی بیاد بود شکاری که فقط در یک روز شکار کرده اند در ردیفهای به هم فشرده شاخ در سراسر این دو مناره نصب کرده اند ... این دو مناره به طور محسوسی وضع قائم خود را از دست داده اند و نخستین زمین لرزه موجب سقوط و ویرانی آنها خواهد شد. " دونکته مهم در خصوص بازدید ژاک موریه ، اولا وجود دومناره در محل   و دوم کج شدن دو مناره است . اما اکنون که حدود دو قرن از بازدید وی از این محل میگذرد تنها یک مناره باقی مانده و سوال اینجاست چه بلایی بر سر یکی از مناره ها آمده است ؟ با مطالعه منابعی که در این باب به رشته تحریر در آمده و در میان نوشته های محقق ارجمند جناب آقای محمد امین ریاحی در میابیم پیش بینی موریه پس از یک قرن به واقعیت تبدیل شد ! چرا که ریاحی در نوشته ای در خصوص مناره دوم از فرو ریختن یکی از مناره ها خبر میدهد و مینویسد که از سنگهای مرمر آن جهت تعمیر مسجدی استفاده کرده اند . وی در ادامه در خصوص وضعیت مناره دوم مینویسد" یکی از مناره ها هنوز پا برجاست و در سالهای اخیر بوسیله اداره فرهنگ خوی و از اعتبارات اوقافی مرمت یافته است . ولی با وضع فعلی امیدی ببقای آن نیست ، زیرا این بنا در یک خانه و باغ شخصی قرار گرفته و صاحب باغ  برای سیراب کردن درختان اطراف آب در پای مناره میبندد و موجبات تسریع در نابودی را فراهم میکنند" پس از سالها اولین اقدام عملی جهت حفظ تنها مناره باقی مانده حاضر در اوائل دهه هفتاد شمسی توسط اداره کل میراث فرهنگی وقت استان انجام شد

نمایی از وضعیت داخل مناره

در این زمان مهندسین و استاد کاران اقدام به پی بندی بنا نمودند تا با این عمل بتوان از ادامه کج شدن آن جلوگیری کرد . در سال هشتادوچهار نیز فضای اصلی مناره که تا آن زمان حدود نیم متر پایین تر از سطح اطراف و در داخل فضایی کاسه ای شکل بود بالا آورده شد تا بتوان از جمع شدن و در اصطلاح رطوبت صعودی جلوگیری شود . در همین سال فضای جانبی مناره نیز خریداری، آزاد سازی و بهسازی گردید که بعضا به دلیل بهره گیری از ماشین های سنگین خود میتواند به عنوان عاملی منفی در امر بهسازی محل و ایجاد لرزشهای شدید در بنا تلقی شود .

بهسازی اطراف مناره با ماشین های سنگین مسلما لرزشهای فراوانی  در پی خواهد داشت

با این حال به نظر میرسد نشست پی زیرین مناره ، فشار سازه و عدم تعادل در نیروها باعث به وجود آمدن چنین حالتی شده باشد. هرچند که اکنون به نظر میرسد بنا با شرایط حاضر به تعادل رسیده باشد اما هیچ پژوهشی تا کنون صورت نگرفته که به این پرسش پاسخ دهد که مناره در بازه های زمانی مشخص در چه وضعیتی قرار دارد؟ و یا چه عکس العملی از خود نشان میدهد؟  با این حال کج شدن مناره به سمت جنوب شرقی با دقت و حتی بدون چشم مسلح نیز قابل مشاهده است و در این میان وجود رطوبت نزولی و صعودی نیز از جمله مشکلات بنا در موضوع آسیب شناسی است که مسلما ادامه آن به بنا آسیب خواهد زد . هرچند مناره شمس تبریزی سالها پابرجا مانده و به دلیل ساختار معمارانه مستحکم مانند بهره گیری از ساختار متناسب ، مصالح مناسب ، مهندسی دقیق و... در طی قرون همچنان پابرجا مانده اما نباید از نظر دور داشت رصد و پایش همیشگی بنا میتواند از نابودی آن جلوگیری کند هرچند شاید تهدیدی جدی که ادامه وضعیت حاضر میتواندآنگونه که ژاک موریه نیز به آن اشاره کرده بود زلزله باشد . مسلما با توجه به اینکه شهر خوی در روی خط زلزله قرار گرفته و وقوع زلزله های دهشتبار در این نقطه از کشور مسبوق به سابقه است باید دید با توجه به وضعیت حاضر آیا مناره شمس تبریزی فرو میریزد ؟  بی شک زمان آن رسیده با اجرای یک طرح پژوهشی روشمند و علمی ضمن رصد زمان بندی شده  و پایش مناره شمس تبریزی تهدیدها وآسیبهای این اثر تاریخی ارزشمند را مورد ارزیابی و کنکاش قرار داد.

کج شدن مناره به سمت جنوب شرق امروزه حتی با چشم غیر مسلح نیز قابل رویت است .

آیا مناره شمس تبریزی با ادامه این روند فرو خواهد ریخت؟

مناره شمس تبریزی خوی.

میر سجاد اسبقی ...مدیریت.بازاریابی.گردشگری.توسعه شهری


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

پيوندها